کابل NYMHY: راهنمای جامع فنی و کاربردی

کابل NYMHY یک کابل قدرت و کنترل چندرشته‌ای و انعطاف‌پذیر است که از هادی‌های مسی افشان، عایق PVC و روکش نهایی PVC تشکیل شده و عمدتاً بر اساس استانداردهای VDE آلمان تولید می‌شود. هویت اصلی این کابل در تطبیق‌پذیری و انعطاف‌پذیری بالای آن نهفته است که آن را برای کاربردهای داخلی و با تنش مکانیکی متوسط، ایده‌آل می‌سازد و شکاف بین سیم‌کشی‌های ثابت و کابل‌های اتصال لوازم خانگی سیار را پر می‌کند. این کابل در سطح بین‌المللی با کد هماهنگ‌شده اروپایی (CENELEC) یعنی H05VV-F نیز شناخته می‌شود؛ این هویت دوگانه برای مشخصات فنی در پروژه‌های بین‌المللی اهمیت حیاتی دارد. هدف از این گزارش، ارائه یک راهنمای فنی قطعی برای مهندسان، تکنسین‌ها و متخصصان حوزه برق است که به تشریح دقیق ساختار، ویژگی‌های عملکردی، کاربردهای مجاز، محدودیت‌های کلیدی و بهترین شیوه‌های انتخاب و نصب این کابل می‌پردازد تا ایمنی، قابلیت اطمینان و طول عمر سیستم‌های الکتریکی تضمین گردد.

بخش ۱: ساختار و استانداردهای حاکم بر کابل NYMHY

این بخش به تشریح اجزای بنیادین کابل و استانداردهایی می‌پردازد که کیفیت و عملکرد آن را تضمین می‌کنند.

رمزگشایی نام کابل افشان سبک NYMHY: استانداردهای VDE و CENELEC

یک جنبه حیاتی برای متخصصان فنی و مسئولین خرید، درک هویت دوگانه این کابل است. در حالی که این کابل تحت استاندارد VDE آلمان با نام NYMHY شناخته می‌شود، کد رسمی و هماهنگ‌شده آن در سراسر اروپا H05VV-F است. شناخت هر دو نام برای انطباق با مقررات و جلوگیری از خطاهای خرید در پروژه‌های بین‌المللی ضروری است. این دوگانگی صرفاً یک مترادف نیست، بلکه بخشی از یک سیستم رسمی شناسایی متقابل تحت توافقنامه HAR است. بنابراین، مهندسی که برای پروژه‌ای در یک کشور اروپایی کابل مشخص می‌کند، باید از کد H05VV-F برای تضمین انطباق استفاده نماید، حتی اگر تأمین‌کننده آلمانی آن را با نام NYMHY عرضه کند.

استاندارد VDE (آلمان)

نام‌گذاری NYMHY بر اساس استاندارد VDE (انجمن مهندسی برق آلمان) به شرح زیر رمزگشایی می‌شود:

• N: برگرفته از Normenleitung، به معنای کابلی است که با یک استاندارد آلمانی (مشخصاً VDE) مطابقت دارد. عدم وجود حرف ‘A’ پس از آن، نشان‌دهنده هادی مسی است.
• Y: برگرفته از Polyvinylchlorid (پلی‌وینیل کلراید)، نشان می‌دهد که عایق هر یک از رشته‌های داخلی از جنس PVC است.
• M: این حرف می‌تواند مخفف Mehradrig (چندرشته‌ای) یا Mittelmechanische Beanspruchung (تنش مکانیکی متوسط) باشد. هر دو تفسیر به درستی ماهیت کابل را به عنوان یک محصول چندرشته‌ای که برای بارهای مکانیکی متوسط طراحی شده، توصیف می‌کنند.
• H: این حرف اغلب به معنای Harmonisiert (هماهنگ‌شده) یا Hochflexibel (بسیار انعطاف‌پذیر) تفسیر می‌شود. در این زمینه، تفسیر دوم که به هادی افشان و انعطاف‌پذیر اشاره دارد، با توجه به کد معادل اروپایی (H05VV-F)، صحیح‌تر به نظر می‌رسد.
• Y: حرف Y دوم نیز نشان‌دهنده روکش بیرونی از جنس PVC است.

برای مطالعه بیشتر در مورد این استاندارد نامگ‌گذاری لطفا مقاله استاندارد VDE چیست را مطالعه بفرمایید.

استاندارد هماهنگ‌شده CENELEC (اروپا)

کد معادل اروپایی این کابل، H05VV-F، پذیرش آن را در سراسر اروپا تضمین می‌کند و به شرح زیر تعریف می‌شود:

• H: نشان‌دهنده انطباق با استاندارد هماهنگ‌شده (EN 50525) است.
• 05: ولتاژ نامی کابل 300/500 ولت است. اگر این عدد 07 بود (H07VV-F)، ولتاژ نامی 450/750 ولت را نشان می‌داد.
• V: عایق رشته‌های داخلی از جنس PVC است.
• V: روکش بیرونی نیز از جنس PVC است.
• -F: هادی از نوع انعطاف‌پذیر (افشان کلاس ۵) است.

علاوه بر این، کابل NYMHY با استانداردهای ملی و بین‌المللی دیگری نیز مطابقت دارد، از جمله ISIRI (607) 53 در ایران، IEC 60227 (کابل‌های با عایق PVC) و IEC 60228 (هادی‌ها)، که این محصول را در یک چارچوب جهانی معتبر قرار می‌دهد.

کابل افشان 2*2.5 افشارنژاد خراسان سفارش آنلاین از 6,338,640 تومان

ترکیب مواد و ساختار کابل افشان انعطاف پذیر NYMHY

عملکرد یک کابل مستقیماً به کیفیت و نوع مواد به کار رفته در آن بستگی دارد. صرفاً اشاره به “PVC” برای یک تحلیل فنی کافی نیست. گریدهای مشخص مواد، مانند عایق PVC/D و روکش PVC/ST9، هستند که محدودیت‌های دقیق حرارتی (70°C) و مقاومت در برابر تنش‌های مکانیکی متوسط را تعیین می‌کنند. این انتخاب مواد، که تعادلی میان انعطاف‌پذیری، حفاظت اولیه و هزینه ایجاد می‌کند، دلیل اصلی پروفایل عملکردی خاص این کابل در مقایسه با ترکیبات تخصصی‌تر مانند لاستیک است.

• هادی: هسته اصلی کابل از رشته‌های مسی آنیل‌شده (پخته‌شده) و بدون روکش تشکیل شده است که به صورت افشان (کلاس ۵) طبق استاندارد IEC 60228 در هم تابیده شده‌اند. این ساختار، منشأ اصلی انعطاف‌پذیری بالای کابل و یکی از ویژگی‌های بارز آن است.
• عایق: هر یک از رشته‌های هادی با لایه‌ای از پلی‌وینیل کلراید (PVC) عایق‌بندی می‌شوند. این عایق معمولاً با گرید PVC/D (طبق استاندارد شرکت صنعتی الکتریک خراسان) یا TI2 (طبق استانداردهای VDE/EN) مشخص می‌شود. رنگ‌بندی رشته‌ها برای شناسایی، از استانداردهایی مانند DIN VDE 0293-308 پیروی می‌کند (برای مثال، در کابل سه‌رشته: زرد/سبز، آبی و قهوه‌ای).
• مجموعه‌سازی (Assembly): رشته‌های عایق‌بندی‌شده به صورت لایه‌ای و معمولاً بدون فیلر مرکزی (در سطح مقطع‌های کوچک‌تر) در هم تابیده می‌شوند که این امر به انعطاف‌پذیری بیشتر کابل کمک می‌کند.
• روکش بیرونی: یک لایه نهایی اکسترود شده از جنس PVC، حفاظت مکانیکی و محیطی کابل را فراهم می‌کند. این روکش اغلب با گرید ST9 (با تحمل دمای 70°C) یا TM5 (در نسخه‌های مقاوم به روغن) مشخص می‌شود. رنگ روکش معمولاً مشکی، سفید یا خاکستری است.

بخش ۲: مشخصات مهندسی و داده‌های عملکردی کابل چند سیمه افشان NYMHY

این بخش معیارهای عملکردی حیاتی کابل را به صورت یک مرجع واحد و قابل اعتماد ارائه می‌دهد.

پارامترهای اصلی عملکرد کابل کلاس 5 NYMHY

ولتاژ نامی: این کابل عمدتاً در دو کلاس ولتاژ عرضه می‌شود:

• 300/500 ولت (با کد H05VV-F) و با فراوانی کمتر.
• 450/750 ولت (با کد H07VV-F).

ولتاژ 300/500 ولت برای کاربردهای تک‌فاز خانگی، اداری و مدارهای روشنایی کاملاً مناسب است.

محدوده دمایی: این پارامتر برای عملکرد ایمن کابل بسیار حیاتی است.

• حداکثر دمای کاری هادی: +70°C.
• حداکثر دمای اتصال کوتاه: +150°C تا +160°C (به صورت لحظه‌ای).
• دمای محیطی مجاز:
  • در حالت خمش (Flexing): −5°C تا +50°C (برخی محصولات تا +70°C).
  • در حالت نصب ثابت (Fixed Installation): −40°C تا +70°C.

حداقل شعاع خمش: این مشخصه، میزان انعطاف‌پذیری و محدودیت‌های نصب کابل را تعریف می‌کند و معمولاً به صورت ضریبی از قطر کلی کابل (OD) بیان می‌شود. تمایز بین شعاع خمش در حالت متحرک (7.5×OD) و ثابت (4×OD) یک نکته فنی مهم است. نادیده گرفتن شعاع خمش در کاربردهای دینامیک، مانند اتصال به بخش‌های متحرک ماشین‌آلات، باعث اعمال تنش بیش از حد بر هادی‌های مسی و روکش PVC شده و به خستگی زودرس، ترک‌خوردگی و در نهایت خرابی کابل منجر می‌شود. درک این رابطه به نصاب اجازه می‌دهد تا مسیر کابل‌کشی را به گونه‌ای طراحی کند که این محدودیت‌های فیزیکی رعایت شده و قابلیت اطمینان سیستم افزایش یابد.

• در حالت خمش/متحرک: 7.5 تا 8 برابر قطر خارجی کابل.
• در حالت نصب ثابت: 4 برابر قطر خارجی کابل.

عملکرد در برابر آتش: کابل‌های استاندارد NYMHY با روکش PVC، مطابق با استاندارد IEC 60332-1، بازدارنده شعله (Flame Retardant) هستند. این بدان معناست که در برابر انتشار یک شعله منفرد مقاومت می‌کنند که این یک سطح ایمنی اولیه در برابر آتش محسوب می‌شود.

جدول ۱: مشخصات فنی تلفیقی کابل‌های NYMHY / H05VV-F

با وجود اینکه استانداردهایی مانند IEC 60227 یک سطح پایه را تعریف می‌کنند، ممکن است تفاوت‌های جزئی اما مهمی در مشخصاتی مانند ظرفیت جریان و محدودیت‌های دمایی دقیق بین تولیدکنندگان مختلف وجود داشته باشد. این تفاوت‌ها خطا نیستند، بلکه بازتابی از تلرانس‌های تولید و فرمولاسیون‌های خاص مواد ترکیبی هستند. نکته کلیدی برای یک متخصص این است که اگرچه استاندارد H05VV-F حداقل سطح عملکرد را تضمین می‌کند، اما برای محاسبات حیاتی (به‌ویژه مدیریت حرارتی و حفاظت مدار)، دیتاشیت خاص کابلی که تهیه می‌شود باید مرجع نهایی باشد. این رویکرد، کاربر را از دانش عمومی به سمت یک عمل مهندسی عملی و مبتنی بر کاهش ریسک سوق می‌دهد. جدول زیر به منظور ارائه یک مرجع جامع برای مهندسان و متخصصان، داده‌های مختلف تولیدکنندگان را تلفیق و به صورت میانگین حدودی نشان می‌دهد.

بخش ۳: تحلیل کاربردهای کابل پرتودور افشان NYMHY

این بخش یک راهنمای روشن و تجویزی برای مکان‌هایی که کابل NYMHY باید (و مهم‌تر از آن، نباید) استفاده شود، ارائه می‌دهد. اصل راهنمای کلیدی برای کاربرد این کابل، رتبه‌بندی “تنش مکانیکی متوسط” آن است. این رتبه‌بندی، نقطه تلاقی است که تقریباً تمام کاربردها و محدودیت‌های آن را توضیح می‌دهد. هادی افشان کلاس ۵ آن برای خمش عالی است اما در برابر کشش، آسیب‌پذیرتر از هادی مفتولی NYY است. روکش PVC آن انعطاف‌پذیر است اما مقاومت کمتری نسبت به روکش لاستیکی PCP کابل H07RN-F دارد. بنابراین، این کابل برای یک ماشین لباسشویی که می‌لرزد (تنش متوسط) عالی است، اما برای عبور لیفتراک از روی آن (تنش بالا) کاملاً نامناسب است. این اصل یک قانون ساده و به یاد ماندنی برای مهندسان فراهم می‌کند: اگر تنش از حرکت‌های جزئی و اتفاقی بیشتر باشد، استفاده از NYMHY باید مورد بازنگری قرار گیرد.

کاربردهای مجاز کابل نرم افشان (تنش مکانیکی متوسط)

1. محیط‌های خانگی و تجاری: این حوزه اصلی کاربرد کابل NYMHY است. این کابل برای اتصال لوازم خانگی قابل حمل یا متحرک که انعطاف‌پذیری در آن‌ها کلیدی است، ایده‌آل می‌باشد.
   • لوازم خانگی: ماشین لباسشویی، یخچال، جاروبرقی و سایر لوازم مشابه.
   • تجهیزات اداری: کامپیوترها، پرینترها و کابل‌های رابط (سیم سیار).
   • لوازم آشپزخانه و ابزارها: ابزارهای برقی کوچک و لوازم آشپزخانه.
   • روشنایی و سیم‌کشی داخلی: برای چراغ‌های آویز و سیم‌کشی‌های داخلی در مکان‌های خشک یا مرطوب (اما نه خیس).
2. محیط‌های صنعتی سبک تا متوسط: به عنوان کابل کنترل و اتصال برای ماشین‌آلاتی که حرکت متوسطی دارند، مناسب است.
   • ماشین‌ابزار، خطوط تولید و نوار نقاله: در جایی که کابل نیاز به انعطاف برای اتصال به بخش‌های متحرک دستگاه دارد.
   • سیستم‌های تهویه مطبوع (HVAC) و موتورها: در مواردی که انعطاف‌پذیری برای اتصال به موتورها و تجهیزات تهویه ضروری است.
   • سیم‌کشی داخلی تابلوهای کنترل: به دلیل انعطاف‌پذیری بالا، نصب آن در فضاهای محدود تابلوهای برق آسان است.
3. کاربردهای خاص: می‌تواند برای کابل‌های کنترل آسانسور (در نوع تخت آن با کد H05VVH6-F) و سایر اتصالات غیرثابت استفاده شود.

کابل افشان 2*1.5 افشارنژاد خراسان سفارش آنلاین از 3,927,000 تومان

محدودیت‌های حیاتی و نصب‌های ممنوع کابل برق NYMHY

محدودیت استفاده از این کابل در محیط‌های داخلی، تنها به دلیل مقاومت کم در برابر اشعه ماوراء بنفش نیست، بلکه ملاحظات ایمنی در برابر آتش نیز نقش مهمی ایفا می‌کند. در حالی که عدم مقاومت در برابر UV یک عامل است، خطر اصلی استفاده از آن در فضای باز (مثلاً به عنوان کابل سیار عمومی در یک کارگاه ساختمانی) این است که این کابل برای چنین محیط‌های خشنی طراحی نشده است. علاوه بر این، در سناریوی آتش‌سوزی، ترکیبات PVC آن خطراتی را به همراه دارد که آن را برای بسیاری از فضاهای عمومی یا حیاتی که نیاز به کابل‌های LSZH (کم‌دود و بدون هالوژن) دارند، نامناسب می‌سازد.

• استفاده در فضای باز: برای نصب دائمی و بدون محافظت در فضای باز مناسب نیست. اگرچه روکش PVC مقاومت محدودی دارد، اما برای تحمل تابش طولانی‌مدت UV و شرایط آب و هوایی شدید طراحی نشده و دچار شکنندگی و ترک‌خوردگی می‌شود.
• دفن مستقیم در خاک: اکیداً ممنوع است. این کابل فاقد زره مکانیکی و روکش مقاوم در برابر آب است که برای بقا در شرایط زیرزمینی ضروری است (برخلاف کابل NYY).
• تنش مکانیکی بالا: برای کاربردهایی با سایش شدید، نیروهای لهیدگی یا بارهای کششی قابل توجه مناسب نیست. این یک کابل “وظیفه متوسط” است. برای مصارف صنعتی سنگین، باید از کابل‌های با روکش لاستیکی مانند H07RN-F استفاده کرد.
• تماس با سطوح داغ: نباید با سطوح داغ (مانند تجهیزات پخت‌وپز یا گرمایشی) تماس مستقیم داشته باشد، زیرا روکش استاندارد PVC آن در دمای 70°C ذوب می‌شود.
• مواجهه با مواد شیمیایی و روغن: PVC استاندارد مقاومت متوسطی در برابر روغن‌ها و مواد شیمیایی دارد. برای محیط‌هایی با مواجهه قابل توجه (مانند کارگاه‌های صنعتی)، باید از نسخه‌های مقاوم به روغن (مانند H05VV5-F) یا کابل‌های لاستیکی استفاده شود.

بخش ۴: چارچوب مقایسه‌ای برای انتخاب کابل ان وای ام اچ وای

این بخش کابل NYMHY را در کنار جایگزین‌های رایج قرار می‌دهد تا متخصصان بتوانند بر اساس یک ارزیابی ریسک چندمعیاره، تصمیمات آگاهانه بگیرند. انتخاب کابل یک انتخاب ساده از “چه چیزی مناسب است” نیست، بلکه یک ارزیابی مهندسی است. هر نوع کابل، راه‌حلی مهندسی‌شده برای مجموعه‌ای خاص از مشکلات است. با قرار دادن NYMHY در کنار NYY، H07RN-F و LSZH، یک الگوی واضح از بده‌بستان‌ها پدیدار می‌شود: برای انعطاف‌پذیری، بخشی از استحکام را فدا می‌کنید (NYMHY در مقابل NYY)؛ برای مقاومت محیطی، هزینه بیشتری می‌پردازید (NYMHY در مقابل H07RN-F)؛ و برای ایمنی جانی در آتش‌سوزی، انعطاف‌پذیری را کاهش داده و هزینه را افزایش می‌دهید (NYMHY در مقابل LSZH). بنابراین، وظیفه مهندس، تطبیق پروفایل کابل با پروفایل ریسک کاربرد است.

انعطاف‌پذیری در برابر استحکام: NYMHY در مقابل NYY

• ساختار: NYMHY منحصراً انعطاف‌پذیر است (هادی کلاس ۵). در مقابل، کابل NYY می‌تواند مفتولی (کلاس ۱)، نیمه‌افشان (کلاس ۲) یا افشان باشد.
• کاربرد: NYMHY برای اتصالات متحرک و انعطاف‌پذیر طراحی شده است، در حالی که NYY برای توزیع برق ثابت کاربرد دارد.
• نصب: NYMHY برای مسیرهای داخلی و محافظت‌شده مناسب است. NYY به اندازه‌ای مقاوم است که می‌توان آن را مستقیماً در خاک دفن کرد، در فضای باز استفاده نمود و حتی در بتن و آب نصب کرد.
• ولتاژ: NYMHY یک کابل فشار ضعیف (300/500 ولت) است، در حالی که NYY معمولاً ولتاژ بالاتری (0.6/1 کیلوولت) دارد.
• مقاومت: NYY دارای عایق و روکش PVC ضخیم‌تر و بادوام‌تری است که حفاظت مکانیکی برتری را ارائه می‌دهد.

مقاومت محیطی: NYMHY (PVC) در مقابل H07RN-F (لاستیک)

جنس روکش: NYMHY از PVC استفاده می‌کند. H07RN-F دارای روکشی از جنس پلی‌کلروپرن (PCP) یا ترکیبات لاستیکی دیگر بر روی عایق اتیلن پروپیلن رابر (EPR) است.

دوام: H07RN-F یک کابل صنعتی سنگین (Heavy-Duty) است که برای محیط‌های خشن صنعتی، کارگاه‌های ساختمانی و استفاده در فضای باز طراحی شده است. این کابل مقاومت بسیار بالاتری در برابر سایش، ضربه و تنش‌های مکانیکی دارد.

مقاومت در برابر مواد شیمیایی و روغن: H07RN-F مقاومت عالی در برابر روغن‌ها، گریس‌ها و طیف وسیعی از مواد شیمیایی دارد و برای کارگاه‌ها و کارخانه‌هایی که کابل NYMHY در آن‌ها تخریب می‌شود، مناسب است.

محدوده دما و مقاومت در برابر آب‌وهوا: H07RN-F دارای محدوده دمای کاری وسیع‌تری است و کاملاً در برابر آب‌وهوا و اشعه UV مقاوم است، که آن را به انتخاب استاندارد برای کابل‌های سیار در فضای باز تبدیل می‌کند.

هزینه: NYMHY به طور کلی مقرون‌به‌صرفه‌تر است، در حالی که H07RN-F یک محصول ویژه برای کاربردهای سخت محسوب می‌شود.

کابل افشان 3*2.5 خراسان افشارنژاد سفارش آنلاین از 8,962,800 تومان

عملکرد ایمنی در برابر آتش: NYMHY (PVC) در مقابل LSZH (کم‌دود بدون هالوژن)

• رفتار PVC (NYMHY) در آتش: هنگام سوختن، PVC دود غلیظ، سیاه و سمی به همراه گاز خورنده هیدروژن کلرید (HCl) آزاد می‌کند. این دود می‌تواند دید را برای تخلیه افراد مختل کرده و به تجهیزات الکترونیکی حساس آسیب برساند.
• رفتار LSZH در آتش: کابل‌های LSZH (مانند H05Z1Z1-F) به گونه‌ای طراحی شده‌اند که در هنگام آتش‌سوزی، دود بسیار کمی با چگالی نوری پایین و بدون گازهای سمی هالوژنه تولید کنند.
• الزامات کاربردی: به دلیل این ویژگی‌های ایمنی، استفاده از کابل‌های LSZH در ساختمان‌های عمومی، بیمارستان‌ها، فرودگاه‌ها، متروها و هر فضای بسته‌ای با جمعیت بالا یا تجهیزات حساس که ایمنی در برابر آتش در آن‌ها حیاتی است، الزامی یا بسیار توصیه می‌شود. کابل NYMHY برای این کاربردها نامناسب است.
• ویژگی‌های فیزیکی: کابل‌های LSZH اغلب سخت‌تر و کم‌انعطاف‌تر از همتایان PVC خود هستند و در صورت عدم استفاده صحیح، ممکن است روکش آن‌ها بیشتر مستعد ترک‌خوردگی باشد.

جدول ۲: ماتریس انتخاب کابل بر اساس کاربرد

کدهای هماهنگ‌شده CENELEC مانند یک ترازو برای مقایسه عمل می‌کنند. این کدها راهی مستقیم برای مقایسه خواص مواد در خانواده‌های مختلف کابل فراهم می‌کنند. به عنوان مثال، VV در H05VV-F نشان‌دهنده ساختار PVC/PVC است، RN در H07RN-F به ساختار Rubber/Neoprene (PCP) اشاره دارد و Z1Z1 در H05Z1Z1-F نشانگر ساختار LSZH/LSZH است. با درک این کدها، یک متخصص می‌تواند بلافاصله ویژگی‌های عملکردی اصلی (رفتار در برابر آتش، مقاومت شیمیایی، انعطاف‌پذیری) را بدون نیاز به بررسی دیتاشیت کامل هر کابل، استنباط کند.

بخش ۵: راهنمای تخصصی نصب و ایمنی کابل افشان NYMHY

این بخش راهنمایی‌های عملی و کاربردی برای استفاده میدانی از کابل NYMHY ارائه می‌دهد.

انتخاب سایز صحیح کابل: فراتر از جدول ظرفیت جریان

انتخاب سطح مقطع صحیح هادی فرآیندی فراتر از مراجعه به یک جدول است. این یک محاسبه مهندسی است که ایمنی و کارایی سیستم را تضمین می‌کند.

1. مرحله ۱: تعیین جریان بار (آمپر): اولین قدم، محاسبه جریان مورد نیاز بار است. برای بارهای مقاومتی تک‌فاز، از فرمول توان I=P/V استفاده می‌شود که در آن P توان مصرفی بر حسب وات و V ولتاژ بر حسب ولت است. برای بارهای موتوری، باید ضریب توان و راندمان نیز در نظر گرفته شود.
2. مرحله ۲: در نظر گرفتن طول کابل و افت ولتاژ: برای مسیرهای طولانی، مقاومت کابل باعث افت ولتاژ می‌شود که می‌تواند عملکرد تجهیزات را مختل کند. افت ولتاژ مجاز معمولاً بین 3% تا 5% در نظر گرفته می‌شود. سطح مقطع کابل باید به اندازه‌ای بزرگ باشد که افت ولتاژ در این محدوده باقی بماند. فرمول‌های استاندارد برای محاسبه سطح مقطع بر اساس طول، جریان و افت ولتاژ مجاز باید به کار گرفته شوند. برای اطلاعات بیشتر مطالعه مقاله جدول محاسبه جریان سیم و کابل را از دست ندهید!
3. مرحله ۳: اعمال ضرایب کاهنده (Derating Factors): ظرفیت نامی جریان یک کابل برای شرایط ایده‌آل (مثلاً دمای محیط 30 درجه سانتیگراد و نصب به صورت تک کابل در هوای آزاد) تعریف شده است. در شرایط واقعی، این ظرفیت باید کاهش یابد. دو عامل اصلی کاهنده عبارتند از:
   • دمای محیط: در دماهای بالاتر از دمای مرجع، ظرفیت حمل جریان کابل کاهش می‌یابد.
   • گروه‌بندی کابل‌ها: هنگامی که چندین کابل در کنار هم در یک داکت یا سینی قرار می‌گیرند، گرمای تولید شده توسط آن‌ها به خوبی دفع نمی‌شود و دمای کاری آن‌ها افزایش می‌یابد. این امر مستلزم اعمال ضریب کاهنده است. نادیده گرفتن این ضرایب یک خطای مهندسی جدی است که می‌تواند منجر به گرم شدن بیش از حد کابل و خطر آتش‌سوزی شود.

بهترین شیوه‌ها برای سربندی: ضرورت استفاده از وایرشو

نحوه صحیح سربندی به اندازه انتخاب صحیح کابل اهمیت دارد. یک کابل عالی با سربندی نادرست به یک نقطه ضعف در سیستم تبدیل می‌شود. مزیت اصلی کابل NYMHY، انعطاف‌پذیری آن (هادی کلاس ۵) است، اما همین مزیت، چالشی در سربندی ایجاد می‌کند.

• مشکل سیم یا کابل افشان در ترمینال پیچی: هنگامی که یک پیچ در ترمینال مستقیماً روی هادی افشان لخت سفت می‌شود، رشته‌های کابل ممکن است از هم باز شوند، بشکنند یا ساییده شوند. این امر منجر به اتصال ضعیف، افزایش مقاومت، گرم شدن بیش از حد نقطه اتصال و حتی خطر اتصال کوتاه می‌شود.
• راه‌حل: وایرشو (Bootlace Ferrule): راه‌حل حرفه‌ای برای این مشکل، استفاده از وایرشو (که به آن سرسیم نیز گفته می‌شود) است. وایرشو یک لوله مسی قلع‌اندود است که روی انتهای سیم یا کابل لخت شده، پرس (Crimp) می‌شود.

• مزایا: این فرآیند، تمام رشته‌های افشان را به یک پین واحد و یکپارچه تبدیل می‌کند. این کار تضمین می‌کند که تمام رشته‌ها در اتصال مشارکت دارند و یک سربندی ایمن، با مقاومت پایین و بسیار قابل اعتماد ایجاد می‌شود که می‌تواند بارها بدون آسیب، باز و بسته شود.
• استانداردها و ابزار: استفاده از یک ابزار پرس وایرشو جغجغه‌ای مناسب برای دستیابی به یک پرس صحیح و گازبند (Gas-Tight) که با استانداردهایی مانند DIN 46228-4 مطابقت داشته باشد، ضروری است. قلع‌اندود کردن سر سیم با لحیم، طبق استانداردها ممنوع است، زیرا لحیم تحت فشار دچار “خزش سرد” (Cold Flow) شده و به مرور زمان باعث شل شدن اتصال می‌گردد.

کاهش حالت‌های رایج خرابی

تضمین کیفیت: شناسایی کابل‌های تقلبی افشون

کابل‌های تقلبی خطرات جدی آتش‌سوزی و شوک الکتریکی را به همراه دارند، زیرا از هادی‌های با سطح مقطع کمتر، مس ناخالص (مانند آلومینیوم با روکش مس – CCA) و عایق PVC بی‌کیفیت ساخته شده‌اند که از نظر مکانیکی و الکتریکی ضعیف هستند. این تقلب‌ها مستقیماً اصول ایمنی طراحی کابل را هدف قرار می‌دهند، زیرا با کاهش سطح مقطع هادی و کیفیت عایق، ظرفیت حمل جریان و مقاومت دی‌الکتریک را به شدت کاهش می‌دهند.

• علامت‌گذاری: به دنبال علامت‌های چاپی واضح، خوانا، با املای صحیح و دائمی باشید که شامل نام سازنده، ولتاژ نامی، سایز و نشان‌های استاندارد مانند <HAR> یا VDE باشد. علائم جعلی یک پرچم قرمز بزرگ هستند.
• کیفیت روکش و عایق: PVC باید سطحی صاف و یکنواخت داشته باشد. PVC بی‌کیفیت را می‌توان به راحتی با ناخن خراشید یا جدا کرد که نشان‌دهنده استفاده از پلاستیک بازیافتی یا غیراستاندارد است.
• بررسی هادی: یک نمونه از کابل را برش دهید. مس باید براق و درخشان باشد، نه کدر یا سیاه (اکسید شده). هادی باید دقیقاً در مرکز عایق قرار گرفته باشد؛ عدم مرکزیت نشان‌دهنده تولید ضعیف و یک نقطه ضعف بالقوه است.
• تست شعله (برای تشخیص CCA): یک تست میدانی ساده، گرفتن فندک زیر یک رشته از هادی است. مس واقعی گداخته می‌شود اما آتش نمی‌گیرد، در حالی که آلومینیوم با روکش مس (CCA) می‌سوزد.

بخش ۶: چرخه عمر و پروفایل زیست‌محیطی

این بخش یک دیدگاه متعادل در مورد تأثیرات زیست‌محیطی کابل ارائه می‌دهد.

اثرات زیست‌محیطی PVC

پروفایل زیست‌محیطی PVC یکی از دلایل اصلی توسعه و پذیرش مواد جایگزین مانند LSZH است. خطرات قابل توجه بهداشتی و زیست‌محیطی مرتبط با PVC، نیاز بازار و فشار نظارتی برای جایگزین‌های ایمن‌تر را توضیح می‌دهد. مزایای کابل‌های LSZH پاسخی مستقیم به معایب PVC است. این ارتباط، علم مواد، علوم زیست‌محیطی و روندهای بازار را به هم پیوند می‌دهد و نشان می‌دهد که انتخاب کابل به طور فزاینده‌ای تحت تأثیر عواملی فراتر از عملکرد الکتریکی صرف قرار دارد.

• نگرانی‌های چرخه عمر: باید به نگرانی‌های زیست‌محیطی و بهداشتی مرتبط با چرخه عمر PVC اذعان کرد. صنعت PVC بزرگترین مصرف‌کننده گاز کلر در جهان است. این فرآیند می‌تواند محصولات جانبی سمی، پایدار و زیست‌تجمع‌پذیر مانند دی‌اکسین‌ها را تولید و آزاد کند.
• افزودنی‌ها: ترکیبات PVC اغلب حاوی افزودنی‌هایی هستند که برخی از آن‌ها (مانند برخی نرم‌کننده‌ها یا پایدارکننده‌های سربی قدیمی) می‌توانند خطرناک بوده و به محیط زیست نشت کنند.
• مشکلات دفع: دفع کنترل‌نشده این کابل‌ها خطراتی را به همراه دارد. دفن در زمین می‌تواند منجر به نشت افزودنی‌ها شود، در حالی که سوزاندن کنترل‌نشده، گاز HCl و دی‌اکسین‌ها را آزاد می‌کند. این موضوع، دلیل اصلی فشار برای استفاده از کابل‌های LSZH در مناطق حساس را توضیح می‌دهد.

مدیریت پایان عمر: بازیافت کابل‌های PVC

با وجود مشکلات ذاتی تولید PVC، فرآیندهای بازیافت مدرن و فناورانه، راهکاری برای مدیریت اثرات پایان عمر آن ارائه می‌دهند. این فرآیندها نشان می‌دهند که یک مسیر صنعتی و مقیاس‌پذیر برای مدیریت زباله‌های کابل PVC وجود دارد و این یک نکته مهم در برابر استدلال “سمی بودن از گهواره تا گور” است. این دیدگاه، تصویری دقیق‌تر و کامل‌تر به خواننده ارائه می‌دهد که فراتر از روایت ساده “PVC بد است” رفته و به درک پیچیده‌تری از ریسک و روش‌های کاهش آن می‌رسد.

• مروری بر فرآیند: فرآیند مدرن بازیافت کابل‌های ضایعاتی به شرح زیر است :
  • مرحله ۱: جمع‌آوری و جداسازی: کابل‌ها جمع‌آوری شده و بر اساس نوع، دسته‌بندی می‌شوند.
  • مرحله ۲: پردازش مکانیکی: کابل‌ها خرد و به قطعات کوچک (گرانول) تبدیل می‌شوند.
  • مرحله ۳: جداسازی: با استفاده از تکنیک‌های پیشرفته مانند جداسازی هوایی، مغناطیسی یا الکترواستاتیک، گرانول‌های مس/فلز از گرانول‌های سبک‌تر PVC جدا می‌شوند.
  • مرحله ۴: استفاده مجدد: مس بازیافتی برای استفاده مجدد تصفیه می‌شود. گرانول‌های PVC نیز می‌توانند برای تولید محصولات جدید مانند کفپوش‌های صنعتی، شلنگ‌ها یا اجزای کابل‌های با کیفیت پایین‌تر، بازفرآوری شوند. این کار باعث کاهش زباله‌های دفنی و نیاز به مواد خام اولیه می‌شود.
• روش‌های پیشرفته: لازم به ذکر است که فناوری‌های نوظهوری مانند پیرولیز با امواج مایکروویو در حال توسعه هستند که می‌توانند مس را بازیافت کرده و PVC را به اجزای شیمیایی قابل استفاده مجدد تجزیه کنند، بدون آنکه محصولات جانبی سمی تولید شود.

کابل افشان 3*1.5 خراسان افشارنژاد سفارش آنلاین از 5,544,000 تومان

نتیجه‌گیری و توصیه‌های نهایی

کابل NYMHY یا معادل هماهنگ‌شده آن، H05VV-F، یک کابل انعطاف‌پذیر، قابل اعتماد و مقرون‌به‌صرفه برای طیف مشخصی از کاربردهای فشار ضعیف و با تنش مکانیکی متوسط، عمدتاً در فضاهای داخلی است. نقطه قوت اصلی این کابل، یعنی انعطاف‌پذیری، منشأ اصلی محدودیت‌های آن نیز می‌باشد. ارزش این محصول تنها زمانی به حداکثر می‌رسد که مرزهای کاربردی آن به طور کامل رعایت شود.

همچنین، توصیه‌های نهایی زیر برای متخصصان ارائه می‌گردد:

• مشخصات فنی دقیق: همواره از نام‌گذاری صحیح (NYMHY یا H05VV-F) متناسب با بازار هدف استفاده کنید و برای مقادیر عملکردی حیاتی، به دیتاشیت خاص تولیدکننده مراجعه نمایید.
• کاربرد صحیح: از کابل NYMHY فقط در محیط‌های مجاز (داخلی، تنش مکانیکی متوسط) استفاده کنید. برای شرایط دیگر، جایگزین مناسب را انتخاب کنید: NYY برای برق‌رسانی ثابت/دفنی، H07RN-F برای محیط‌های خشن/روغنی/فضای باز و LSZH برای مناطق عمومی پرخطر.
• نصب حرفه‌ای: همواره سایز صحیح کابل را با در نظر گرفتن تمام ضرایب کاهنده محاسبه کنید و مهم‌تر از همه، برای سربندی هادی‌های افشان در ترمینال‌های پیچی، از وایرشو (Bootlace Ferrule) استفاده نمایید.
• خرید هوشمندانه: برای جلوگیری از خطرات شدید ایمنی ناشی از کابل‌های تقلبی، خرید خود را منحصراً از تأمین‌کنندگان معتبر انجام دهید. برق‌سان به عنوان نماینده رسمی شرکت صنعتی الکتریک خراسان افشارنژاد به شما ضمانت اصالت و کیفیت می‌دهد.

پایبندی به این اصول در انتخاب، مشخصه‌سازی و نصب، تضمین می‌کند که کابل NYMHY عملکرد ایمن، قابل اعتماد و طولانی‌مدتی را که برای آن طراحی شده است، ارائه دهد.